loader image

Parafia św. Katarzyny w Warszawie.

Parafia św. Katarzyny w Warszawie.
fot. Rafał Adrian Kraszewski 2019

Najstarszą parafią położoną na terenie Warszawy jest parafia św. Katarzyny. Na wzgórzu w miejscu dawnego pogańskiego kultu wybudowano drewniany kościółek farny. Było to ściśle związane z erygowaniem parafii we wsi Służewo w 1238 roku.


Kościół św. Katarzyny w Warszawie.
fot. Rafał Adrian Kraszewski 2019

Pierwotnie parafia należała do diecezji poznańskiej. Jednak najstarszy „zachowany” kościół, który współcześnie znajduje się na terenie Warszawy odnajdziemy w zupełnie innym miejscu (na Tarchominie). Warte podkreślenia jest, że parafia św. Katarzyny jest starsza od naszego miasta. Murowana średniowieczna świątynia powstała w XV wieku.


Kościół św. Katarzyny w Warszawie.
fot. Rafał Adrian Kraszewski 2019

Wnętrze kościoła zostało zniszczone podczas potopu szwedzkiego. W XVIII wieku kościół został przebudowany w stylu barokowym według projektu Jana Z. Deybla. W 1798 roku parafia została przeniesiona do diecezji warszawskiej.


Kościół św. Katarzyny w Warszawie – dzwonnica.
fot. Rafał Adrian Kraszewski 2019

W XIX wieku świątynię kolejny raz przebudowano według projektu Franciszka Marii Lanciego. Między innymi do frontowej fasady dostawiono wieżę górującą powyżej całej budowli. Elewacja projektu F. M. Lanciego powstała w duchu neoromańskim, czy też arkadowym.


Kościół św. Katarzyny w Warszawie – dzwonnica.
fot. Rafał Adrian Kraszewski 2019

Zazwyczaj kościoły posiadały dzwonnice. Były to przeważnie budowle drewniane, które z duchem czasu zastępowano obiektami murowanymi. Początkowo próbowano zaniechać budowy murowanej dzwonnicy motywując, że kościół posiadał nowo wybudowaną wieżę.


Kościół św. Katarzyny w Warszawie – plebania.
fot. Rafał Adrian Kraszewski 2019

Spór o odbiór toczył się kilkanaście lat. Dopiero w 1861 roku konflikt został zażegnany wskutek budowy neogotyckiej dzwonnicy. Początkowo dzwonnica posiadała hełm, w miejscu którego na początku XXI wieku wzniesiono kolejną kondygnację nawiązującą stylem do elewacji kościoła.


Kościół św. Katarzyny w Warszawie – plebania.
fot. Rafał Adrian Kraszewski 2019

Około 1640 roku powstała drewniana plebania. W XIX wieku wybudowano murowaną. W holu plebanii zachowała się ceglana posadzka mazowiecka z XVII w.


Kościół św. Katarzyny w Warszawie – plebania.
fot. Rafał Adrian Kraszewski 2019

Kolejnym zabytkowym obiektem jest drewniana wikarówka, którą wzniesiono w drugiej połowie XIX wieku.

Kościół św. Katarzyny w Warszawie – wikarówka.
fot. Rafał Adrian Kraszewski 2019

Na terenie wzgórza znajdują się zabytkowe podziemne korytarze, które uznano za pomnik przyrody (murowane podziemia wbudowane w skarpę wiślaną, będące ostoją i miejscem zimowania nietoperzy).


Murowane podziemia – katakumby masońskie.
fot. Rafał Adrian Kraszewski 2019